Wybieramy pokrycie dachu

Oprócz walorów estetycznych, przy wyborze pokrycia dachu warto brać pod uwagę budowę architektoniczną domu oraz warunki geograficzno-klimatyczne danego terenu. Ważny jest także kont nachylenia dachu, dozwolone obciążenie, odporność materiału na warunki klimatyczne, wytrzymałość, trwałość koloru oraz oczywiście cena.

Zanim zdecydujesz się na konkretną konstrukcję i pokrycie dachowe, dobrze jest skonsultować się z producentem, zapytać o ewentualne niejasności, sprawdzić, czy produkty mają wymagane atesty, zapoznać się ze szczegółami gwarancji i warunków reklamacyjnych oraz z serwisem pozagwarancyjnym…

Czerwień ciągle w czołówce

Przy wyborze pokrycia dachowego kolor odgrywa jedną z najważniejszych ról. Mimo że niegdyś czerwień była najbardziej oczywistym wyborem, do dziś w Polsce jest najczęściej wybieranym kolorem. Jednak na pokrycie dachu wybrać można również inne odcienie: niebieski, zielony, brązowy, czarny, antracytowy, szary, czy nawet biały lub żółty. Przede wszystkim należy postępować zgodnie z dwiema zasadami: najpierw wybrać kolor dachu, następnie dostosować do niego pozostałe kolory obiektu łącznie z oknami, parapetami, okapami czy też…postępować na odwrót.

Dach płaski

Kąt nachylenia dachu jest jednym z zasadniczych czynników, które powinny mieć wpływ na wybór odpowiedniego pokrycia dachowego. Dachy podzielić można na dwie podstawowe grupy: płaskie i skośne. Dachy płaskie to dachy z zerowym lub bardzo niewielkim nachyleniem (około 3%). Tego rodzaju dachy nie nadają się do domów położonych w górach, ponieważ gromadzący się zimą śnieg obciąża ich konstrukcję. Dla dachów z minimalnym kątem nachylenia najlepsze jest pokrycie z miedzi czy też blachy stalowej, ocynkowanej lub tytanowej. Konstrukcja nośna prostych dachów jest taka sama jak konstrukcja stropowa, jest więc izolacja cieplna, specjalna bariera przeciw parze, która ma za zadanie eliminować przenikanie pary z wnętrza domu do izolacji, niezbędna jest również izolacja przeciw wodzie. W wypadku „zielonych dachów“ izolacja wodna znajduje się pod izolacją cieplną. Jeśli już zdecydujesz się na płaski dach, najlepiej jego projekt zlecić bezpośrednio firmie, która będzie prowadziła prace izolacyjne. Ważne jest również, aby taka firma zapewniała kilkuletnią gwarancję (minimum 10 lat).

Dachy skośne

W porównaniu z dachami prostymi mają mniejsze wymagania odnośnie wodoodporności, jednak liczyć się tu trzeba z budową konstrukcji nośnej, co nasuwa pytanie o wykorzystanie poddasza. Konstrukcję nośną dachu skośnego tworzą belki umieszczone między ścianami nośnymi (odpowiednie wyłącznie dla dachów jednospadowych), wariantem dla dachów jednospadowych i dwuspadowych są najtańsze i prostsze w montażu powały, które można instalować również samemu. Bardziej skomplikowane rodzaje dachów wymagają klasycznej konstrukcji ciesielskiej, ale i tu wykorzystać można również konstrukcję drewnianą, stalową lub żelbetonową. Jeśli chodzi o wyjście najtańsze, najczęstszym typem dachu skośnego jest konstrukcja dwuspadowa, której spadek waha się od 10 do 55 stopni. Niewymagające konstrukcyjnie są też dachy jednospadowe, budowa pozostałych jest już bardziej skomplikowana, również pod względem materiałów, jest więc droższa. Na takich dachach trzeba montować więcej elementów kalenicowych i innych dodatków. Dachy proste wystarczy pokryć jakimkolwiek typem pokrycia.

Rodzaje pokryć dachowych

Najpospolitsza jest cały czas klasyczna dachówka. Jest bardzo trwała, mrozoodporna, nie ulega nieprzyjaznym związkom znajdującym się w powietrzu, co więcej – nie wymaga szczególnej pielęgnacji. Jej żywotność waha się zwykle między 50-70 lat (i więcej), trwałość można przedłużyć różnymi środkami stosowanymi na zewnątrz, m.in. glazurowaniem. Podstawowy asortyment uzupełniają specjalne elementy zabezpieczające przed spadaniem śniegu, kominy wentylacyjne itd. Mimo że są dużo droższe niż zwykle dachówki, nie opłaca się na nich oszczędzać. W zależności od rodzaju można używać dachówki glinianej już od spadku liczącego 12 stopni, zwykle jednak od 25 stopni.
Dachówka betonowa jest wprawdzie tańsza od glinianej, ale ich masa jest porównywalna (40-80 kg), podobnie jak paleta barw i asortyment dodatkowy. Wyrabia się je z piasku, cementu i pigmentów koloryzujących. Dostęp do komina, piorunochron, anteny i wykończenia dachu na brzegach zapewniają najróżniejsze, droższe elementy. Dachówki betonowej używać można poczynając od spadku 22 stopnie.

Pokrycie blaszane wykorzystywane jest często w górach, ponieważ dobrze odpowiada ekstremalnym warunkom wietrznym. Wyrabia się je z różnego typu materiałów o różnym kształcie. Blachy nie wymagają szczególnej pielęgnacji, są mrozoodporne i lekkie (8 kg/m²), w odróżnieniu od dachówek betonowych i ceramicznych. Najmniejszy dopuszczalny spadek dla pokryć blachowych wynosi 32,5 stopnia. Często używana jest blacha ocynkowana, płaska lub profilowana (falista lub blacha dachówkowa), pokryta warstwami mas plastycznych, ewentualnie posypką piaskową. Kształt, szablon i gęstość posypki tłumią deszcz. Pokrycia aluminiowego nie opłaca się już używać bez stosowania środków zewnętrznych, inaczej koroduje pod wpływem kwaśnych deszczów. Obecnie pokrycia aluminiowe mają różne zabezpieczenia zewnętrzne, co zapewnia ich wysoką trwałość.

Płyty z włókien cementowych mogą mieć postać klasycznej fali i różne inne kształty. Wyrabia się je, mieszając cement i włókna syntetyczne, a ich powierzchnię się opryskuje. W odróżnieniu od dachówek betonowych i ceramicznych jest to pokrycie bardzo lekkie. Używane jest od najmniejszego spadku dachu (15-20 stopni).

Podstawą dachówek bitumicznych jest wytrzymały materiał z różnobarwnymi posypkami. Pokrycie z gontu bitumicznej jest bardzo lekkie (5-10 kg/m²), można go używać dla dachów ze spadkiem wynoszącym od 10 do 60 stopni. Przybija się je bezpośrednio na deskowanie, kalenice wycinać można z pasów gontu bezpośrednio na placu budowy, ale niektóre firmy proponują też specjalne narożne i kalenicowe elementy wykończenia.

Najprostszym i najtańszym pokryciem dachowym, używanym głównie na prostych budowlach ogrodowych jest papa asfaltowa z posypką piaskową i płytki bitumiczne. Są one bardzo lekkie i proste w montażu.

Z kolei łupek bitumiczny należy do pokryć najdroższych, ale i najbardziej eleganckich i najtrwalszych. Łupek kroi się w elementy różnego kształtu, mocowane na deskowaniu. Najmniejszy dozwolony spad dla pokryć z łupka bitumicznego wynosi 25 stopni.

Konstrukcje blacharskie

Jeśli chodzi o wykończenie w postaci rynien i inne roboty blacharskie, z których pewne wykonać można, zastępując blachę elementami plastikowymi, najczęściej używany jest materiał ocynkowany, który, jeśli nie ma innego wykończenia zewnętrznego, wymaga malowania. Inną możliwość stanowi blacha tytanowa o długiej żywotności. Najlepsza jakościowo i najdroższa zarazem jest blacha miedziana. Rynny mogą być też plastikowe. Dla mieszkańców terenów górskich ciekawe mogło by być temperowanie rynien zimą.